در بازار انواع و اقسام مولتی‌متر با عملکرد‌ها و دقت‌ها متفاوت وجود دارد. اما همه آن‌ها می‌توانند 3 پارامتر اصلی: ولتاژ، جریان و مقاومت را اندازه‌گیری کنند. تفاوت قیمت مولتی‌متر‌ها بیشتر به دقت آن‌ها در اندازه‌گیری، مثاومت و همچنین طول عمرشان بستگی دارد. هر چه یک مولتی‌متر ارزان‌تر باشد، طول عمر کمتر و همچنین دقت پایین‌تری نسبت به دیگر دستگاه‌ها خواهد داشت.
بنابراین این که شما چه نوع مولتی‌متری را تهیه کنید به نوع استفاده، سطح تخصص و همچنین توان مالی‌تان بستگی دارد. بعد از تهیه دستگاه موردنظر خود باید طرز کار با مولتی متر (طرز کار با اهم متر) را بلد باشید. به همین دلیل در این مقاله آموزش کار با مولتی متر را برای شما عزیزان ارائه می‌دهیم.
آشنایی با مولتی متر
قبل از آن که آموزش کار با مولتی متر دیجیتال یا نحوه کار با خرید ترانس دست دوم اهم متر دیجیتال را برای شما عزیزان ارائه دهیم، لازم است تا با اجزای این دستگاه آشنا شوید. در واقع اولین قدم در آموزش مولتی متر، شناخت اجزای تشکیل‌دهنده آن است. یک دستگاه مولتی‌متر دیجیتال از 4 بخش: نمایشگر، سلکتور، پورت و پراب تشکیل شده است که هر کدام وظایف خاص خود را دارند. بخش نمایشگر دستگاه کمیت‌های اندازه‌گیری شده را به صورت عدد یا ارقام به نمایش می‌گذارد.
بنابراین نیازی نیست همانند نمونه‌های آنالوگ دقت زیادی برای قرائت مقدار کمیت مورد نظر به خرج دهید. از طرفی دیجیتالی بودن دستگاه باعث می‌شود که دقیقاً رقم اندازه‌گیری شده نمایش داده شود و خطای کار به شدت پایین می‌آید. در بخش سلکتور یا دستگیره انتخاب، شما می‌توانید نوع کمیت مورد نظر خود را که قصد اندازه‌گیری آن را دارید، انتخاب کنید. پورت نیز بخش از دستگاه است که پراب‌ها به آن متصل می‌شوند.
در کل هر دستگاه مولتی‌متر دارای دو پراب با رنگ‌های متفاوت (معمولاً قرمز و مشکی) هستند که تفاوتی با یکدیگر ندارند. اما به صورت قراردادی پراب مشکی رنگ به پورت COM (-) و قرمز رنگ به دیگر پورت‌ها با توجه به کمیت مورد نظر متصل می‌شود. در مقاله مولتی متر چیست بیشتری داده شده است که پیشنهاد می شود مطالعه کنید.
هر دستگاه مولتی‌متر به صورت کلی دارای 4 پورت: COM یا (-)، AmA µ، 10A و پورت ?V است. پورت COM که محل اتصال پراب مشکی رنگ است. پورت‌های دیگر به ترتیب جهت اندازه‌گیری جریان‌های کوچک، اندازه‌گیری جریان‌های بزرگ (بزرگتر از 200 میلی آمپر) و اندازه‌گیری ولتاژ و مقاومت مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما طریقه کار با اهم متر یا مولتی‌متر به چه صورت است؟ با ما همراه باشید تا در ادامه محتوا آموزش کار با مولتی متر را برای شما عزیزان ارائه دهیم.
آموزش استفاده از اهم متر یا مولتی متر
نحوه انجام تست اتصال
تست اتصال یکی از مهم‌ترین موارد در تعمیرات الکتریکی است و به منظور سالم و معیوب بودن مدار‌ها انجام می‌گیرد. هنگام انجام این تست، عدم برقراری اتصال به معنی معیوب بودن مدار است. حال یا بخشی از مدار قطع شده یا فیوزی از آن خراب شده است. عدم اتصال می‌تواند به هر دلیلی رخ دهد. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره اسیلوسکوپ چیست را بخوانید.
آموزش کار با مولتی متر دیجیتال
قبل از شروع انجام تست از عدم وجود جریان در مدار یا دستگاهی که قصد تعمیر آن را دارید، مطمئن شوید. دستگاه یا مدار مورد نظر را خاموش کرده و باتری‌های آن را جدا کنید. حال پراب مشکی رنگ را به پورت COM و پراب قرمز رنگ را به پورت ?V یا در برخی دستگاه‌ها mA?V متصل کنید. حال دستگاه مولتی‌متر را روشن کرده و سلکتور را بر روی حالت اتصال قرار دهید. حالت اتصال آیکونی شبیه به علامت بلندگو یا موج صدا است. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره تست خازن را بخوانید.
طریقه کار با اهم متر
در این مرحله از آموزش اهم متر نوبت به انجام تست می‌رسد. برای این کار پراب‌ها باید به قطب مثبت و منفی مدار متصل شوند. پراب مشکی رنگ به قطب منفی و قرمز رنگ به قطب مثبت متصل شود. نحوه عملکرد دستگاه در این حالت اینگونه است که جریان کوچکی از طریق یکی از پراب‌ها ارسال و توسط پراب دیگر دریافت می‌شود.
حال اگر پراب گیرنده جریان، جریانی را دریافت نکند به معنی معیوب بودن مدار یا دستگاه مورد نظر است. این اتصال نیز از طریق صدای بوق و عدد صفر یا نزدیک به آن بر روی صفحه نمایشگر مشخص می‌شود. عدم برقراری اتصال نیز با عدد 1 یا حرف OL (به معنی حلقه باز) نشان داده می‌شود. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره کاربرد دیود را بخوانید.
نحوه کار با اهم متر
متأسفانه برخی مولتی‌متر‌ها فاقد حالت تست اتصال هستند. در این شرایط برای انجام این تست کافیست سلکتور را بر روی حالت اندازه‌گیری مقاومت که با نماد ? مشخص شده و همچنین پایین‌ترین حد آن قرار دهید. در این حالت یکی از پراب‌ها جریانی را ارسال و بررسی می‌کند آیا این جریان توسط پراب دیگر دریافت می‌شود یا خیر. بنابراین همانند آن چه که گفته شد، عدد صفر یا نزدیک به آن نشانه برقراری اتصال و عدد 1 یا حرف OL نشانه عدم اتصال است.
نحوه انجام تست ولتاژ
برای انجام این کار همانند مرحله قبل پراب مشکی به پورت COM و قرمز به پورت VΩmA یا ?V متصل می‌شود. برای تست ولتاژ، سلکتور باید بر روی حالت ولتاژ که با حرف V مشخص شده، قرار گیرد. در اندازه‌گیری ولتاژ دو حالت V وجود دارد. یکی به شکل V- و دیگری ? که اولی برای اندازه‌گیری ولتاژ AC و دومی جهت اندازه‌گیری ولتاژ DC مورد استفاده قرار می‌گیرد.
حال بسته به نوع ولتاژی که قصد اندازه‌گیری آن را دارید، سلکتور را بر روی یکی از حالات گفته شده قرار دهید. حال سر دیگر پراب قرمز رنگ را به قطب مثبت قطعه مورد نظر که جریان از آن خارج می‌شود، وصل کنید. سر دیگر پراب مشکی را نیز به قطب منفی وصل کنید. عدد نمایش داده شده در صفحه نمایشگر، مقدار ولتاژ اندازه‌گیری شده است. پیشنهاد می شود مقاله دیگر ما درباره انواع خازن را بخوانید.
نحوه انجام تست ولتاژ
نکته: هنگام انجام این تست دقت کنید که مولتی‌متر باید به صورت موازی با قطعه مورد نظر قرار گیرد. به این منظور که پراب‌ها باید در راستای پایه‌های قطعه باشند. همچنین هنگام تنظیم ولتاژ همواره حد بالا را در نظر بگیرید.
نحوه انجام تست مقاومت
برای انجام تست مقاومت نیز همانند دو حالت قبل از عدم وجود جریان در دستگاه یا مدار مطمئن شوید. دستگاه را خاموش و باتری‌های آن را جدا کنید. در صورت اتصال به پریز برق، آن را جدا کنید. پراب‌ها را نیز همانند دو روش قبل متصل کنید. این بار سلکتور را بر روی حالت مقاومت که با نماد ? نشان داده شده و بالاترین حد آن قرار دهید. در این تست نمایش عدد 1 یا حرف OL به معنی عدم برقراری اتصال و مقامت بی‌نهایت دستگاه یا مدار است. حال می‌توانید حد مقاومت را در مقادیر دیگر نیز امتحان کنید.
ما در این مقاله سعی کردیم به زبانی بسیار ساده آموزش کار با مولتی متر دیجیتال و نحوه استفاده از اهم متر را برای شما عزیزان ارائه دهیم. امیدوارم توانسته باشید با خواندن این متن و آموزش تصویری کار با مولتی متر دیجیتال به پاسخ سؤال‌هایتان برسید.